İnternet dünyasında “önbellek” ve “çerezler” bir madalyonun iki yüzü gibidir. Çerezler, web sitesinin en son gördüğünüz şeyi bilmesine ve tercihlerinizin değişip değişmediğini kontrol etmesine yardımcı olur. Önbellek ise web sayfasının daha ince ayrıntılarını doğrudan size göndererek yükleme süresini hızlandırır. Önbellek ve çerezler her ne kadar benzer gibi görünse de, her birinin internet deneyiminizi kolaylaştırmak veya daha da kişiselleştirmek gibi farklı bir işlevi vardır. Gelin daha fazla bilgi edinelim.
Önbellek Nedir?
Önbellek çoğu durumda kullanıcıdan gizli tutulur. Önbellek, kullanıcı tarafından tarayıcı üzerinden erişilen web sitelerine ilişkin bilgileri depolayan bir ara bellek görevi görür. Bir web sitesine girdiğinizde, tarayıcınızın belleğinde resim veya video içeriğinin bir kopyası depolanır. Depolama işlemi, içeriği indirmeden sadece görüntülerseniz bile gerçekleşir. Bu kopyalara önbellek denir. Web sitelerinden gelen istekleri azaltmak için gereklidir. Örneğin, daha önce açmış olduğunuz bir sayfayı bir süre sonra tekrar açtığınızda, önbellek bu sayfayı sabit diskten yükler.
Önbelleği temizlemem gerekiyor mu?
Önbelleği temizlemek tarayıcınızın performansını artırmaya yardımcı olarak web sitelerinin en güncel sürümlerini görmenizi kolaylaştırır, ama her zaman bir farklılık yaratmayabilir.
Çok fazla farklı siteyi ziyaret ediyorsanız veya cihazınızı başkalarıyla paylaşıyorsanız önbelleğinizi temizlemenizi öneririz; ama aksi takdirde bunu yapmanıza gerek yoktur.
Tarayıcı çerezleri nedir?
Çerez, kullanıcının bilgisayarında depolanan küçük bir veri parçasıdır. Bu veriler, belirli bir web sitesindeki tercihler ve hareketler dahil olmak üzere kullanıcıyla ilgili bazı bilgiler içerir: örneğin kimlik doğrulama verileri (kullanıcı adı ve şifre), bireysel ayarlar, ziyaret edilen sayfalar, gerçekleştirilen hareketler, alışveriş sepetindeki ürünler, ziyaret tarihi ve saati vb. Kullanıcı bir web sitesini tekrar ziyaret ettiğinde, kullanıcının daha önceki hareketleri ile ilgili olarak siteyi bilgilendirmek amacıyla tarayıcı sunucuya bir çerez gönderir. Çerezlerin belirli bir ömrü vardır ve bu sürenin sonunda silinirler.
Çerezler neden gereklidir?
Çerezler, kullanıcı deneyimini geliştirmeye yardımcı olup internet ortamında yapılan işleri daha rahat ve hızlı hale getirir. Bazı kullanım örnekleri verelim:
- Kullanıcı kimlik doğrulaması: Çerezler sayesinde kullanıcılar bir siteyi her ziyaret ettiklerinde kullanıcı adı ve şifrelerini tekrar girmek zorunda kalmazlar.
- Online alışveriş: Çerezler sayesinde seçtiğiniz ürünler hatırlanır, böylece site/uygulama kapatıldığında bile sepette kalmaya devam eder.
- Kişisel tercihler ve kullanıcı ayarları: Bu verilerin kaydedilmesi, her ziyarette bölgeyi, dili, tasarım stilini vb. ayarların yeniden yapılandırılmasını önlemeye yardımcı olur.
Genel Veri Koruma Yönetmeliği (GDPR) uyarınca, web siteleri, açılır pencereler kullanarak yaptıkları çerez kullanımı hususunda kullanıcıları bilgilendirmek zorundadır. Çerezleri kullanmayı reddedebilirsiniz (böyle bir seçenek sunuluyorsa) ve GDPR kurallarına göre, hizmete erişim yasaklanmaz veya kısıtlanmaz. Ancak bu durumda, örneğin bir online mağazayı kullanmak elverişsiz hale gelecektir.
Çerezleri Temizlemem Gerekiyor mu?
Çerezleri temizlemek gizliliğinizi korumaya yardımcı olsa da web sitelerinde oturum açma bilgilerini ve tercihleri yeniden girmeniz gerekebilir.
Tarayıcı Önbelleği vs Çerezler: Karşılaştırma
Yani özetle:
Önbellek: Tarayıcılar tarafından web nesnelerini geçici olarak depolamak için kullanılan ve sıklıkla erişim sağlanan kaynakları kaydederek web sitelerinin daha hızlı yüklenmesine yardımcı olan sabit disk üzerindeki bir depolama alanı.
Çerezler: İstemcinin bilgisayarında (ve bazen sunucu tarafında) depolanan ve oturum açma bilgileri, tercihler ve diğer veriler gibi web siteleri için kullanışlı bilgiler içeren küçük metin dosyaları.
