VPN terimini yeni öğrendiyseniz ya da uzun zamandır biliyor ama ne anlama geldiğinden çok emin değilseniz, bu makale size VPN’lerin genel bir özetini, tam olarak nasıl çalıştıklarını ve VPN kullanmanın en uygun yolunu sunuyor.
VPN Nedir?
VPN (Sanal Özel Ağ), genelde katmanlı ve şifreli olan ve trafiğinizi uzak bir sunucu aracılığıyla yeniden yönlendiren bir tünelleme protokolü kullanılarak oluşturulur. Böylece IP adresinizi tamamen maskeleyerek değiştirmenize yardımcı olur.
Aynı zamanda bu sunucuya güvenli bir bağlantı kurarak internette gezinmenizi sağlar. Böylece internetteki tüm aktiviteleriniz o sunucudan çıkıyormuş gibi görünür. Örneğin, seçtiğiniz sunucu bulunduğunuz ülkeden veya bölgeden farklı bir yerdeyse, bağlantınız oradan geliyormuş gibi görünür ve ülkenizde engellenmiş olabilecek içeriklere erişmenizi mümkün kılar.
VPN’ler aslında çalışanların kurumsal uygulamalara ve dosyalara uzaktan erişebilmesi amacıyla geliştirilmiştir.
Bir VPN ne yapmaz
VPN’in trafiği tamamen anonim hale getirmediğini kullanıcıların bilmesi gerekir. Verileri gerçek kullanıcının IP sunucusundan aktarmak yerine, VPN birkaç farklı sunucu kullanır. Böylece kullanıcının internetteki hareketlerini takip etmeye çalışan birinin işi çok daha zorlaşır, öte yandan her kullanıcı bu süreçte web trafiğinin yavaşlayacağını da dikkate almalıdır. Bununla birlikte, kullanıcı en iyi VPN hizmetini seçerse trafik hızı bundan olumsuz etkilenmez.
VPN ile birlikte reklam engelleme hizmetleri de kullanılmalıdır. Böylece kullanıcı, web sitelerinin çerezler, tarayıcı parmak izi, çevrimiçi izleyiciler ve diğer yanıltıcı araçlar yoluyla kullanıcının hareketlerini takip edemeyeceğinden emin olur.
Neden VPN kullanmalıyım
Peki neden VPN kullanmalıyız? Bunun genellikle birbiriyle bağlantılı iki ana nedeni vardır: gizlilik ve içeriğe erişim. İş dünyasının yanı sıra, günümüz VPN’lerinin temel amacı bilgilerinizi gizleyerek internetteki kimliğinizi korumaktır. Peki bir VPN neyi gizler?
VPN IP adresinizi maskeler, dolayısıyla kimse internetteki hareketlerinizin ardında kimin olduğunu göremez ve kolay kolay izinizi süremez. İnternet Servis Sağlayıcınızın (İSS), Google’ın, Facebook’un veya çevrimiçi reklam verenlerin meraklı gözlerinden kendinizi korumaya çalışıyorsanız, VPN mükemmel bir çözüm olacaktır. Diğer bir neden ise ülkenizde bulunmayan veya engellenen içeriğe erişmek, yani coğrafi engellemeleri aşmaktır.
VPN kullandığımda internet sağlayıcım ne görür?
Pek bir şey görmez, İnternet servis sağlayıcılarının görebildiği tek şey bir sunucu ile şifrelenmiş veri alışverişinde bulunmakta olduğunuzdur. Bu verileri doğrudan göremezler ve sunucunun kime ait olduğunu veya ne için kullanıldığını pek bilmezler.
VPN kullanmak güvenli mi
İyi de, VPN güvenli mi? Evet, VPN genellikle güvenli sayılır. VPN’ler sadece trafiğinizi normalden farklı bir sunucuya yönlendirir. Elbette durum tespiti yapmalı ve VPN hizmetinin itibarını ve veri politikasını kontrol etmelisiniz. En kötü ihtimalle sadece internet servis sağlayıcınızın sahip olduğu bilgilere erişebilirler.
Ancak şifreler veya oturum açma bilgileri gibi şifrelenmiş içerikleri veya giderek daha yaygın hale gelen bir HTTPS sitesi üzerinden eriştiğiniz herhangi bir içeriği göremezler. Kişisel verileriniz konusunda halen şüpheniz varsa, VPN’in gizlilik politikasına ilişkin internetteki yorumları kontrol edebilirsiniz. Ayrıca kullanışlı “HTTPS everywhere” tarayıcı uzantısını da yükleyebilirsiniz.
VPN kullanımı ücretsiz mi
Bazıları tamamen ücretsiz, bazıları ücretli, bazıları kısıtlı ücretsiz sürüme (freemium), bazıları ise ücretsiz deneme sürümüne sahip çok çeşitli VPN hizmetleri bulunmaktadır. Freemium iş modelini kullanan VPN hizmetleri genellikle en iyi seçenek olarak görülür, çünkü bir şirket ücretsiz (ancak sınırlı) bir hizmet sunarken aynı zamanda ücretli bir sürüm sunabilecek kadar büyüktür (böylece verilerinizi kendilerini finanse etmek için kullanmadıklarını garanti ederler). Son on yılda pek çok sağlam VPN sağlayıcısı piyasaya çıkmıştır. Ama dürüst olmak gerekirse, en iyi freemium ve en iyi ücretsiz VPN için, tüm cihaz ve platformlarla uyumlu olan ve benzersiz hız sağlayan Planet VPN’den başkasını bulamazsınız. Söz veriyoruz, tamamen tarafsızız!
P2p VPN nedir?
“P2p VPN” diye bir şey aslında yoktur. Bundan kasıt, torrent (p2p) için kullanılan, dosya indirmek ve paylaşmak için kullanılan bir VPN’dir. Bazı VPN’ler kendi ağlarında torrent kullanmanıza izin vermez. Diğer hizmetler size bir veya iki saatlik bir süreden sonra sona eren bir bağlantı verir (bu da torrent indirmek için uygun değildir). Planet VPN, torrent ve p2p’yi tamamen destekler.
VPN yasal mı
Büyük Güvenlik Duvarı’nın bulunduğu Çin dışında, VPN kurmak ve kullanmak tamamen yasaldır. Kimliğinizi gizlemek ve mahremiyet istemek kesinlikle suç değildir. VPN’in doğası gereği yasadışı değildir, bu tamamen onu nasıl kullandığınıza bağlıdır. Bir bakıma Torrent ile karşılaştırılabilir.
VPN’in Faydaları
Yazının bu bölümüne kadar okuduysanız, VPN’lerin sunduğu tüm avantajların farkındasınızdır: anonim gezinme, IP adresinizi gizleme ve izlenmeyi engelleme, istediğiniz web sitesine erişme ve coğrafi engellemeleri aşma, halka açık WiFi ağlarını güvenli bir şekilde kullanma ve çok daha fazlası!
VPN nasıl kullanılır
Kullanması son derece kolaydır: sadece kurulumu tamamlayın ve kullanıma başlayın, gerisini VPN halleder! Genellikle bağlantının başlaması ve trafiğinizin gizlenmesi için birkaç saniye geçmesi gerekir. Kullandığınız platforma bağlı olarak, bağlantı kurulduğunda bir bildirim alırsınız.
VPN nasıl devre dışı bırakılır?
Uygulama veya yazılımdan kolayca kapatabilirsiniz. VPN’iniz bir tarayıcı uzantısıysa, uzantı ayarları sayfasına gidip devre dışı bırakabilir ya da tamamen kaldırabilirsiniz.
VPN nasıl kurulur
VPN kurulumunu öğrenmek modern teknoloji sayesinde çok kolaydır. İlk olarak istediğiniz VPN sağlayıcısını seçin ve cihazınıza yükleyin. Bu bir yazılım, tarayıcı uzantısı veya uygulama şeklinde olabilir. Genellikle bir hesap açmanız gerekir (“kullan-at” bir e-posta adresi kullanabilirsiniz) ama kimi zaman gerekmez. Ardından VPN’i açabilirsiniz. Günümüzde neredeyse tüm hizmetler en yüksek hızı sunmak için size en yakın sunucuyu otomatik olarak seçer. Ama belirli bir ülkedeki içeriğe erişmek istiyorsanız, manuel olarak da bir ülke/sunucu seçebilirsiniz.
VPN nasıl değiştirilir?
Farklı bir sağlayıcı bulmak istiyorsanız, o zaman tamamen yeni bir VPN kurmalısınız. Ama bağlandığınız ülkeyi/sunucuyu değiştirmeye çalışıyor olabilirsiniz. Bu işlemin adımları yazılıma göre değişir, ama genellikle VPN’in menüsünde veya kontrol panelinde ülkelerin ve/veya sunucuların bir listesini bulabilirsiniz.
VPN neyi gizler?
VPN, IP adresinizi yenisiyle değiştirerek gizler ve internet üzerindeki etkinliğinizi internet servis sağlayıcınızdan gizler.
İkili VPN nedir?
Bu terimi daha önce duymuş olabilirsiniz ve kafanız oldukça karışmış olabilir: peki ikili VPN nedir? Bu ifadenin iki VPN ya da iki VPN hizmeti kullandığınızı düşündürmesi nedeniyle yanlış bir terim olduğunu düşünüyorum, çünkü bu tamamen yanlıştır. İkili VPN, trafiğinizin bir yerine iki farklı sunucu üzerinden yönlendirildiği ve böylece iki kez şifrelenerek verilerinize ikinci bir gizlilik katmanı eklendiği anlamına gelir. Yani aslında Çifte Sunucu veya İkili Yeniden Yönlendirme olarak adlandırılmalıdır. Verilerinizi birkaç farklı anonim sunucu üzerinden gönderen TOR’dan esinlenilmiştir.
VPN’nin çalışıp çalışmadığı nasıl kontrol edilir
VPN’inizin çalışıp çalışmadığını kontrol etmenin iki farklı yolu vardır. İlk bilinen yöntem, VPN yazılımını veya uygulamasını başlatmak ve çalışır durumda olup olmadığını görmektir. İkinci yöntem ise IP adresinizin artık farklı olup olmadığını veya trafiğin hala ülkenizden/bölgenizden gelip gelmediğini kontrol etmektir. IP adresinizi kontrol etmek için whatismyipaddress.com gibi birçok farklı web sitesi bulunmaktadır.
Güvenlik ve gizliliğiniz için her zaman bir VPN kullanmanızı öneririz.
En iyi sağlayıcıyı seçin ve gizliliğin tadını çıkarın!
İşte bu kadar, umarım artık VPN’in ne işe yaradığı ve nasıl çalıştığı konusunda net bir fikriniz olmuştur. Son adım ise güvenebileceğiniz bir VPN sağlayıcısı seçmektir. Seçimi yapmadan önce araştırmanızı yapın, bağımsız yorumları okuyun ve gizlilik politikalarını kontrol edin.
VPN nasıl kapatılır?
Hizmetinize (uygulama, yazılım, uzantı…) gidip kapatmanız yeterlidir. Oturumu kapatma düğmesini bulamıyorsanız, bilgisayarınızı yeniden başlatabilirsiniz.
VPN’ler hakkında en çok sorulan sorular
VPN nedir ve neden ihtiyacım olabilir?
- VPN, trafiğinizi bir sunucuya yönlendirerek IP adresinizi ve internetteki kimliğinizi gizleyebilir. VPN kurulumu en kolay araçlardan biridir ve internette gizliliğinizi garanti altına almanıza, izleyicilerden (reklam verenler veya İSS’niz gibi) kurtulmanıza veya bölgenizde bulunmayan coğrafi olarak engelli içeriğe erişmenize yardımcı olur.
VPN kullanırken izlenebilir misiniz?
- VPN kullandığınızda ortalama bir izleyici (reklam verenler, İSS’ler vb.) sizi takip edemez. Elbette her teknolojide olduğu gibi günümüzde güçlü taraflar (hükümetler veya hackerlar gibi) gerçekten isterlerse kimliğinize ulaşmanın yollarını bulabilirler. Fakat sıradan bir kullanıcı için VPN tam gizlilik anlamına gelir.
Nasıl VPN alabilirim?
- Yüklemesi çok kolay! Bir sağlayıcı seçin (Planet VPN gibi), kurulumu yapın ve açın!
VPN ne anlama gelir?
Sanal Özel Ağ, genel bir ağdan (İnternet) özel ve güvenli bir ağa erişmenin yoludur.
